Faydalı model, teknik bir buluşun yenilik ve uygulanabilirlik kriterlerini sağladığında, patent benzeri koruma sağlayan bir fikri mülkiyet türüdür. Faydalı model, genellikle yenilikçi bir ürünün veya cihazın teknik özelliklerinde yapılan küçük, ancak işlevsel iyileştirmeleri kapsar. Patente göre daha hızlı ve basit bir tescil süreci vardır, ancak koruma süresi daha kısadır.
Faydalı modelin temel özellikleri şunlardır:
- Yenilik: Faydalı modelin, başvurudan önce kamuya açıklanmamış ve daha önce bilinen tekniklerden farklı bir özelliğe sahip olması gerekmektedir.
- Sanayiye Uygulanabilirlik: Faydalı modelin pratik bir uygulama alanına sahip olması ve sanayi dalında kullanılabilir olması gerekir.
- Teknik Özellikler: Buluşun teknik bir çözüm getirmesi, yani teknik bir problemi çözmesi veya bir işlevi geliştirmesi beklenir.
Faydalı model, genellikle ürün tasarımı, yeni cihazlar veya mevcut cihazların işlevselliğini artıran yenilikçi çözümler için tercih edilir.
Faydalı Model Başvurusu Nasıl Yapılır?
Faydalı model başvurusu yapmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Araştırma ve Hazırlık: Başvuru yapmadan önce, buluşunuzun yenilikçiliğini ve mevcut teknik bilgilerle çelişip çelişmediğini kontrol etmek önemlidir. Bu aşamada, ilgili alanlarda yapılmış mevcut faydalı modelleri inceleyerek, buluşunuzun özgün olduğunu doğrulamanız gerekebilir.
- Başvuru Dosyasının Hazırlanması:
- Başvuru Formu: Türkiye’de faydalı model başvurusu için, Türk Patent ve Marka Kurumu’nun (TÜRKPATENT) sağlayacağı başvuru formu doldurulmalıdır.
- Açıklamalar: Buluşun teknik özelliklerini, işlevselliğini ve yeniliklerini ayrıntılı bir şekilde açıklayan bir doküman hazırlanmalıdır.
- Çizimler: Buluşun teknik yapısını ve işleyişini açıklayan çizimler veya diagramlar da başvuru dosyasına eklenmelidir.
- Başvurunun Yapılması: Hazırlanan dosya ile birlikte, faydalı model başvurusu TÜRKPATENT’e yapılır. Başvurular, çevrimiçi olarak veya fiziksel olarak TÜRKPATENT’e teslim edilebilir.
- Başvurunun İncelenmesi: Başvurunuz, TÜRKPATENT tarafından formalite denetimine tabi tutulur. Bu aşamada, başvurunun eksiksiz olup olmadığı, gerekli belgelerin sunulup sunulmadığı kontrol edilir.
- Tescil Kararı: Başvurunun formalite denetimi olumlu sonuçlanırsa, faydalı model tescil edilir ve resmi bültenlerde yayımlanır. Bu süreç genellikle daha hızlıdır ve patent tescil sürecine göre daha kısa sürede sonuçlanır.
- Koruma Süresi: Faydalı model tescili genellikle 10 yıl süreyle geçerli olup, bu süre sonunda yenileme yapılması gerekebilir.